भगवान मल्लिनाथ चरित्र
घणां वर्षो पहेलां जंबुद्विपना महाविदेह वीतशोका राज्यना वित्सोका शहेरमां महाबल नामनो राजा राज्य करतो हतो. तेने छ लंगोटिया मित्रो हता. आ सातेय मित्रोनी मित्रता एटली गाढ हती के कोई कोईने पूछ्या विना कशुं ज करता नहीं.
एकवार धर्मघोषसूरि नामना खूब जाणीता आचार्य वित्सोका शहेरमां आव्या. राजा महाबल अने तेना मित्रो तेमनो उपदेश सांभळवा गया अने तेमनाथी खूब ज प्रभावित थया. महाबलने समजायुं के आ भौतिक जीवन दुःखोथी भरेलुं छे. एणे भौतिक सुखो छोडवानुं नक्की कर्युं. तेना मित्रोने पण तेणे पोतानो निर्णय जणाव्यो. अने राजा महाबल अने छ मित्रोए धर्मघोषसूरि पासे दिक्षा अंगीकार करी. महाबल जगतना जीव मात्रने दुःखोमांथी मुक्ति अपाववा इच्छता हता. तीव्र आत्मसंयम अने आकरा प्रायश्चित्तने कारणे तेणे तीर्थंकर नाम कर्म बांध्युं. साथे साथे नवो जन्म स्त्री रूपे जन्मवानुं कर्म पण बांध्युं
महाबल अने तेना छ मित्रो आत्मसंयमने मार्गे आगळने आगळ वधी रह्या हता. तेने कारणे मृत्यु बाद तेमने स्वर्गमां जवानुं मळ्युं. स्वर्गनो समय पसार कर्या बाद तेओ जुदी जुदी जग्याए मनुष्य तरीके अवतार लीधो. आ समये भारतना मिथिला शहेरमां कुंभ नामे राजा राज्य करतो हतो. तेनी प्रभावती नामनी राणीए गर्भावस्था दरमियान तीर्थंकरना आत्माना अवतरण रूपे १४ पवित्र स्वप्न जोयां. महाबले तीर्थंकर नामकर्म बांध्युं हतुं. अने तेनो आत्मा स्त्रीनो हतो तेथी प्रभावतीए सुंदर राजकुंवरीने जन्म आप्यो. जेनुं नाम मल्ली राखवामां आव्युं. थोडा समय बाद राणीए दिकराने जन्म आप्यो जेनुं नाम मल्लदीन राखवामां आव्युं. बाकीना छ मित्रो हस्तिनापुर, अयोध्या, चंपा, काशी, कांपिल्यपुर अने श्रावस्तीमां राजकुंवर तरीके जन्म्या. आ बधा शहेरो आजना उत्तर प्रदेश अने बिहारमां आवेला छे.
कुंभ अने पद्मावती पोताना बंने संतानोनो उछेर प्रेमपूर्वक करता हता. राजकुंवरी मल्ली खूब ज सुंदर अने आकर्षक हती. मल्लदीन पोतानी बहेननुं खूब ज मान जाळवतो. राजा कुंभ पोताना बंने संतानोने उत्तम प्रकारनुं शिक्षण आपवा मांगता हता, तेओ विविध कलाओमां पारंगत थाय ते हेतुथी सारा खूब केळवायेला शिक्षको राख्या हता. राजकुंवरी मल्ली विविध कलाओमां पारंगत थई. मल्लदीन सुंदर सशक्त राजकुंवर बन्यो अने कुशळ राज्यकर्ता थयो.
राजा कुंभे मिथिलामां कलाभवन स्थापवानुं नक्की कर्युं. आ माटे तेमणे उत्तम प्रकारना मकाननुं निर्माण कर्युं. अने सिद्धहस्त प्रख्यात कलाकारोने आमंत्रण आप्युं. हस्तिनापुरना एक कलाकार पासे आगवी सूझ अने शक्ति हती. ते कोईपण व्यक्तिना शरीरना एक अंगने जोईने तेनी आबेहूब छबी बनावी शकता. एकवार राजकुंवरी मल्लीना एक अंगुठाने जोईने दिवाल पर तेनुं नखशिख आबेहूब चित्र दोर्युं. तेना भाई मल्लदीने तेनुं आ चित्र जोयुं त्यारे घडीभर तो तेने थयुं के हमणां तेनी जोडे वातो करशे अने बे हाथ जोडीने तेने नमस्कार कर्या. पण ज्यारे तेणे जाण्युं के आ तो खाली चित्र ज छे त्यारे तेने नवाई लागी के बहेनना शरीरनी झीणामां झीणी माहिती आ कलाकारने केवी रीते मळी? खरेखर कलाकारमां रहेली आगवी आवडत अने शक्ति दादने पात्र हती. पण आवी शक्तिनो भविष्यमां थनारो खोटो उपयोग पण ते समजी शकतो हतो. तेथी पोतानी राजवी तरीकेनी सत्तानो उपयोग करी कलाकारनी कला पर प्रतिबंध मूक्यो. पण कलाकारने ते मंजूर न हतो. भविष्यमां थनारो तेनो दुरूपयोग अटकाववा माटे तेना जमणा हाथनो अंगूठो कापी लेवामां आव्यो. कलाकार खूब निराश थई गयो अने बदलानी आगमां फरवा लाग्यो.
गुस्से भरायेलो कलाकार हस्तिनापुर गयो. त्यां तेना कलाकार मित्र पासे राजकुंवरी मल्लीनुं मोटा कदनुं चित्र दोराव्युं. पहेलां करतां पण वधु सुंदर अने आकर्षक चित्र बनावीने हस्तिनापुरना राजाने भेट आप्युं. (जे राजा आगला भवमां मल्लीनो मित्र हतो) राजा ते चित्र जोई खूब ज प्रसन्न थया अने मल्लीना प्रेममां पडी गया. तेने पोतानी पत्नी बनाववानुं नक्की कर्युं. मिथिलाना राजा कुंभने तेणे लग्ननुं कहेण मोकल्युं. ए ज प्रमाणे अयोध्या, चंपा, काशी, कांपील्यपुर, अने श्रावस्तीना राजाओ पण मल्लीना रूपथी पागल बन्या अने कुंभने लग्ननुं कहेण मोकल्युं. राजा कुंभने आ एकेय राजा राजकुंवरी मल्लीने लायक न लाग्या. तेथी तेणे कोईनुं कहेण ना स्वीकार्युं. कुंभनो जवाब सांभळीने बधा राजाओ खूब ज गुस्से भराया. अने मल्लीने मेळववा मिथिला सामे युद्ध जाहेर कर्युं. राजा कुंभे बधानो बहादुरीपूर्वक सामनो कर्यो पण छ राजाओनी शक्ति सामे ते हिंमत हारी गयो. ते पोताना राज्यमां पाछो फर्यो अने शहेरना दरवाजा बंध करी दीधा. छ राज्यना राजाओनो सामनो करवो मिथिला माटे दुष्कर हतो.
राजकुमारी मल्लीने ज्यारे आ परिस्थितिनी जाण थई त्यारे तेणे आ प्रश्ननो ऊंडो विचार कर्यो. छठ्ठी इंद्रियना प्रतापे ते जाणी शकी के आ प्रश्न पोतानी पाछली जिंदगी साथे जोडायेलो छे. तेने पाछला भवनुं ज्ञान थतां ज ख्याल आव्यो के पोते महाबल हती अने आ छ राजाओ तेना मित्रो हता. एक बीजा माटे ऊंडा प्रेम-भावना कारणे तेओ सहु आजुबाजु नजीक ज हता. मल्लीए नक्की कर्युं के आ प्रश्न पोताने लीधे ऊभो थयो छे तो तेनुं निराकरण पण पोते ज लावशे. तेणे पोताना पिताने निश्चिंत थवा कह्युं. अने पोते ज आनो निवेडो लावशे तेवुं जणाव्युं.
महेलना मोटा ओरडाने छ बारणां हतां. दरेक बारणां पाछळ खूब ज सरस शणगारेला ओरडा बनाव्या. दरेक बारणांमां काच एवी रीते फीट कर्या हता के दरेक रूममां रहेला मोटा ओरडामां शुं बनी रह्युं छे ते जोई शके पण बीजा रूमोमां न जोई शके. राजकुमारी मल्लीए पोतानुं मोटा कदनुं पोतानी असल प्रतिकृति जेवुं आबेहूब पूतळुं बनाव्युं. पूतळुं अंदरथी खाली खोखा जेवुं हतुं. मोंनो उपरनो भाग खूलतो हतो. मोटा हॉलनी वच्चोवच्च पूतळुं मूकाव्युं. अने दासीओने दिवसना बे वखत मोंना उपरना भागथी खोराक जेवुं नांखवानुं कहेवामां आव्युं. अने तरत उपरनो भाग बंध करी देवामां आवतो. पछी मल्लीए पोताना पिताने जणाव्युं के छए राजाओ मने मळवा भले आवे. दरेक राजाने तेमना नक्की करेला रूममां बेसाडवामां आव्या. तेमणे काचमांथी मल्लीने जोई. पहेलां करतां पण वधु स्वरूपवान लागी. अने वधु प्रेम अनुभववा लाग्या. मल्ली गुप्त दरवाजेथी आवीने पेला पूतळा पाछळ ऊभी रही गई. पूतळानुं मों खोलीने खावानुं नांख्युं अंदर एकठा थयेला वासी खोराकनी खराब वास आववाने कारणे बधा ज राजाओ पोताना नाक पर कपडु दबावीने ऊभा रह्या. मल्लीए आगळ आवीने राजाओने पूछ्युं के तमे जेने जीवथी पण अधिक प्रेम करो छो छतां तेनी पासे केम ऊभा रही शकता नथी? तेओए कबूल्युं के तेओ तेनी गंदी वास सहन करी शकता नथी. मल्लीए समजाव्युं के कुदरती रीते ज खाधेलो खोराक शरीरमां सडो उत्पन्न करे छे अने लोही मांसना लोचा बने छे. तेणे राजाओने पूछ्युं, "आवा सडेला शरीरनी तमने माया छे?" खरेखर तो जे शाश्वत छे तेनी पाछळ रहो. मल्लीए पाछला भवनी वातो याद करावी अने तेओ साते मित्रो खूब ज प्रेमभावथी रहेता हता ते समजाव्युं. तेओने पण पूर्वभवनुं ज्ञान थयुं अने बधुं ज त्यागीने आध्यात्मने मार्गे वळी गया. राजकुमारी मल्लीए सांसारिक जीवन छोडी दीधुं. ते सहस्रांरवणमां आत्मध्यान माटे पहोंची गई.
आकरी तपश्चर्या द्वारा तेणे तमाम घाती कर्मोनो नाश कर्यो अने केवळज्ञान प्राप्त थयुं. जैनधर्ममां तेने १९ मा तीर्थंकरनुं स्थान मळ्युं. गामेगाम फरीने सहु साधर्मिकोने कर्ममांथी मुक्ति मेळववानो मार्ग बताव्यो. अंते तेओ समेतशीखरना पर्वत पर संपूर्णपणे मोक्ष पाम्या.
तीर्थंकर मल्लीनाथ स्त्री हता. बाकीना २३ तीर्थंकरो पुरुष हता. तीर्थंकरनी प्रतिमा आखरे तो अरिहंतना गुणोने दर्शावे छे नहीं के तेमना स्थूळ शरीरने माटे तमाम तीर्थंकरोनी प्रतिमाओनो भौतिक देखाव एक सरखो स्त्री पुरुषना भेद रहितनो होय छे.
टिप्पणियाँ
एक टिप्पणी भेजें